Ο
P.Herc.
255
μαζί με μια σειρά από άλλα παπυρικά αποσπάσματα από το Herculaneum (418, 1084, 1091,
1112 και ίσως 390, 456, 1103, 1108 -μέσα
του 3ου αιώνα π.Χ.) μοιάζουν να αποτελούν μέρος μιας επικούρειου τύπου κριτικής
εναντίον άλλων φιλοσόφων. Στα χωρία εμφανίζονται τα ονόματα του Πλάτωνα, του
Στίλπωνος, του Επίκουρου και του Πολύαινου. Αποδίδονται στον Μητρόδωρο τον Λαμψακηνό και στην
πραγματεία του Προς τους διαλεκτικούς (Διόγ.
Λαέρτ. 10.24), αφού ένα από αυτά το παραθέτει ο Πλούταρχος (1125b) ακριβώς με το όνομα του
Μητρόδωρου. Το χωρίο που μεταφράζεται παρακάτω, το μόνο σχετικά ακέραιο,
σχολιάζει την πρόοδο της πρώιμης ανθρωπότητας στην ανακάλυψη νέων ιδεών και
νόμων. Σχολιάζει ειρωνικά την υποτιθέμενη «αθανασία» των ευρετών αυτών των
ιδεών, οι οποίοι όχι μόνο την επικαλέστηκαν για τον εαυτό τους, αλλά είχαν ως
συνεργάτες και τους μυθολόγους, μια άποψη που πηγαίνει πίσω ως τον Πρόδικο και
υιοθετήθηκε και από τον Στωικό Περσαίο. Το χωρίο μοιάζει να συζητά την
αντι-πλατωνική αντίληψη του Επίκουρου για τη δικαιοσύνη, η οποία μπορεί να
διαφέρει από τόπο σε τόπο και από εποχή σε εποχή και δεν είναι κάτι απόλυτο.
Αυτό ταιριάζει με ένα άλλο αποσπασματικό χωρίο, που συζητά την επινόηση της
νομοθεσίας και τη συνακόλουθη μείωση της
βίας, που είναι επίσης μέρος της ιδέας του Επίκουρου για το κοινωνικό συμβόλαιο.
...όχι μόνο σε κάποιο βαρβαρικό
έθνος, αλλά σε οποιαδήποτε χώρα, επειδή εκείνη την εποχή μια καινοτομία δεν
ταξίδευε μακριά, για να γίνει κοινή στα έθνη που αποτελούνταν από παρόμοιους
πληθυσμούς. Και αποκαλούσαν τους εαυτούς τους «ευρετές» και «εφευρέτες»
(μολονότι σε κάθε έθνος προϋπήρχαν ταυτόχρονα ανόμοιες αντιλήψεις για το τι
συνιστά καινοτομία), καθώς και «μακάριους» και «άφθαρτους», θέτοντας τους εαυτούς τους ως
συνεργάτες σ' εκείνους που ιστορούσαν μύθους...
[Πηγή: R. Janko, “New fragments of Epicurus, Metrodorus...”,
Cronache Ercolanesi 38, 2008, 5-96]